Wuppertal

Toen ik einmaol besloten heij det ik 'n reis woei make door Oost-Europa, bedach ik mich det ik het allein reizen 'ns mos gaon oefenen. Bejao, det waar 'n good idee. Maar waor naortoe? Det mos wal urges in Duitsland zien. Duitsland is love, Duitsland is life. Duitsland dus. Pruusses. Lang geleeje heb ik 'n docu euver de danseres Pina Bausch gezeen. Die heij 'n dansschoël in Wuppertal en in die docu ware den ok biëlde te zeen van de stad. Toen de Wuppertaler Schwebebahn door het scherm vloog waar ik metein verkoch: det mot ik met eige auge zeen!

Die beslissing waar dus oeteindelijk neet zoe moeilik. En ouk nog ns doën beej. Met de trein vanoet Venlo 'n direkte verbinding, ideaal. Hotelletje geboekt en je.  's Nammedaags op de ierste vriedig van november vertrokke. Raegen, raegen en nog es raegen. Nog mier pech: deze germanofiel heij neet naogedach euver Allerheiligen (Duits: Allerheiligen). De stad; oetgestorven, naat en naat. Good veurbereid as det ik waar iers maar ns nao het hotel gelaupe. Den neem ik metein get sfeer in mich op. En vocht. Ingecheckt, minsen geholpen met digitaal inchecken, kamer geïnspecteerd (puik veur det geld!) en vervolgens de stad in.

Deze kier neet te voot, maar met de Schwebebahn! Mien hotel loog op 2 minuten laupe naor 'n Schwebebahn station, ideaal dus. En ouk nog eins un sjiek exemplaar. Jugendstil, heerlijk. Wal naobouw, maar det moog de pret neet drukke. Ik kaup 'n 3 dagen keertje en stap aan boord: waan! Geweldig wie 'n apparaat van mier dan hongerd jaor aod nog altied werkt en veult wie vruuger. Ok noow is het nog hét vervoersmiddel veur de Wuppertalers.

Wuppertal waar ten tiejje veur de WO2 'n bleujende stad. Textielindustrie, farmaceutische industrie, kunst; d'r waar van alles te doon. Vruuger waar Wuppertal neet ein stad, maar mierdere aparte steden achter mekaar. Die zien min of mier aan mekaar gegreujd: Wuppertal waar geboren. De stad in het dal van de Wupper. Umdet de industrie het water van de rivier nuudig heij, waar eigenlijk alles naeve de rivier bebouwd. Ze bouwden zelfs de heuvels op, het dal oet. Vanwege de huus op de heuvels wuurdt Wuppertal ok wal het San Francisco van Duitsland geneumd.  In korte tiëd stong het ganse Wuppertal vol en toen me openbaar vervoer woei, zoe ronk 1880, waar er gin plek mier. Trams en U-Bahnen waren neet meugelijk vanwege plaatsgebrek en dus bedacht Eugen Langen de Schwebebahn. Euver de rivier en euver de stad; ein technisch hoogstandje.

Beknopte geschiedenis: check! Waor waare we. Ohja. Ik ging de stad in. Het raegende, dus ik bin naor het Von der Heydt Museum gegaon. Sjiek gebouw, moeie tentoënstelling. Interessant waar de expositie euver wijlen Else Lasker-Schüler, ein kunstenares oët Wuppertal. Daonao bin ik 'n röndje door de stad gelaupe. Aangezeen er niks loos waar vanwege Allerheiligen en de raegen, besloot ik get te gaon drinke. Bietje raar eigenlijk, allein urges binengaon um te aete/drinke. Ik kwaam toevallig oet beej Café CUP. Efkes twiefelde ik, maar het zoog er zoe knus oet det ik wal naor binnen mós. Echt aan te raoje. Heerlijk verse koffie, klein, hip, aojerwets, fijne bediening. En de verse waofel waar ech hiël erg lekker: de kos dien eige toppings kiezen. Dus, asse d'r 'n kier bis...

Toen ik weer boete stong bedach ik mich: ik kom heej auk um 'n bietje oet te rusten. Het waar inmiddels al aovend gewoore. Ik besloot truuk te gaon naor het hotel en daor te relaxen. Op tv kwaam um half 9 Bundesliga, dus det waar wal kaasje. Ik koch mich 'n menu beej Subway (met zakje chips) en 'n fles Tannenzäpfle in het hotel en heb fijn rustig de aovend doorgebrach. Bundesliga gekeken, plannen maken veur de daag d'r op, beer en chips. 3 Liter Malz, rein in den Hals.

Guten Morgen Sonnenschein, daor gaon we weer. Bruüdje op de hank as ontbijt en naor de Gaskessel. Unne aoje gaasketel waor me vruuger gaas in deej opslaon. Deze is pas geleeje verbouwd tot tentoënstellingsruumte, oetkiekpunt en projectieshow. Un gigantische projectiewand dus. De show deurt 20 minuten en löp de ganse daag door. Kei gaaf en lekker relaxed.

Op de top van de 70 maeter hoëge Gaskessel heesse un prima oetzicht euver de stad, die van boven neet zoe moei is. Van onger op het ierste aug ok neet, maar daor kommen we zoë beej. De show heb ik twië kier gekeken en drnao borrelde mien maag 'n bietje. Honger! Klokslaag 12 ouk, wie immer. Geluk beej 'n ongeluk: onger in de Gaskessel zit 'n vestiging van Aposto, Italiaans aete met 'n twist. Ik pakte de pizza GOA met Tandoori kip, mango-salsa, mozzarella, tomaat etc. Lekker angers! 

Hup, de stad in! Iers beej de Lidl get blauwe bessen en drinken gekocht veur euverdaag en 's aoves. En chips, det kleine zekske van de Subway van gisteren waar neet genog öm mien weekend-dosis chips binnen te kriege.  

De stad zelf: tja, de mos d'r van haoje. Er is in de oorlog hiël erg vuul gesneuveld en erg vuul betonbouw geplaatst. Ik heb het idee det ze het ein en anger wal willen verbaeteren de kommende jaore öm de stad weer aantrekkelijker te maken. Het plein beej het Hauptbahnhof zuut er bijvoorbeeld al prachtig niej oet. Desondanks zien er augstrelende plekken en gebouwen te ontdekken, maar de mos er wal naor zeuke. Des te interessanter öm ens truuk te kiere naor Wuppertal. Ik heb auk 'n wandeling gemaakt euver de heuvel vlak beej mien hotel, door de botanische tuin en door het bos. Erg sjiek, net alsof ze neet in 'n stad bis met hongerddoezende inwoëners.

Ik gaon van de stadswandeling neet alles beschrieve, det mot ge zelf maar ongervingen. Zeuk van teveuren wal de highlights op en kaup in elk geval Schwebebahn tickets en reis er zoevuul meugelijk meij, sund um det neet te belaeve. 

Het waar inmiddels alweer donker en tied veur 'n hapje. Klein bekske Nudeln op het plein beej de kerk en weer truuk naor het hotel. Vuul gelaupe en gedaon vandaag, plus er wachten nog 'n fleske beer en 'n fatsoenlijke zak chips op mich.

De letste daag bin ik naor 'n stuk Wuppertal gegaon det ik nog neet gezeen heij. Per Schwebebahn heb ik oetgekeken euver het stukje stad. Ouk ff oetgestapt, naor het volgende station gelaupe en waer verder. Bruüdje gehaald, bietje kieken, det soort dingen. Daonao heb ik de dierentuin bezoch. Deze ligt op 'n heuvel prachtig tösse de buim. De niejje verblieven zien sjiek gemaakt en de aoje smeken öm van heur jaore '70 jasje ontdaon te waere. Toch zeker daag/middigvullend en stiekem ok wal leuk.

Zoë, tied veur de trein naor Venlo. Blie det ik het gedaon heb, jammer det het er op zit. Ik begos er net baeter in te komme: gesprekken aangaon, minder twiefelen en gewoen doon... Nog 'n boök gekoch euver Wuppertal, want ik gaon zeker nog 'ns truük: er is nog genog te ontdekken. Allein al die machtige, sierlijke staalconstructie euver het kabbelende water, waor de Schwebebahn euver zoeft... heerlijk.

Maar iers: Oost-Europa. Estland öm precies te zien.

Tschau!